Paslanmaz çeliğin tarihçesi
Paslanmaz çelik, 1900’lü yılların başında Birinci Dünya Savaşı’ndan önce Avrupalı çelik üreticilerinin bireysel ve müşterek çalışmaları sonucu icad edilmiş ve 1912 yılında patent altına alınmıştır.
Günümüze kadar çok çeşitli aşamalardan geçerek geniş bir sahada kullanımı sağlanmış, endüstriye ve günlük yaşama büyük kolaylık ve ekonomik katkı sağlamıştır.
Özellikle hijyen gerektiren ürün ve tesislerin yapımında kullanılmaktadır. Bugün önemli bir yaşam kültürü konumuna giren paslanmaz çeliğin gittikçe artan kullanımı, kalite ve ekonomik değerlerin en büyük göstergesidir.
Paslanmaz çeliğin temel özellikleri:
• Korozyona dayanıklılık,
• Estetik çekicilik,
• Isıya dayanıklılık,
• Düşük yaşam döngüsü maliyeti (Life Cycle Cost / LCC)
• Tamamen geri dönüşümlü
• Biyolojik olarak nötr
• Üretim ve temizlik kolaylığı
• Ağırlık / dayanıklılık oranı
| KALINLIK |
LEVHA ÖLÇÜLERİ VE AĞIRLIKLARI |
| MM |
1000*2000 |
1200*2400 |
1250*2500 |
1500*3000 |
1500*4000 |
1500*6000 |
| 0,4 |
6,40 |
9,22 |
10,00 |
14,40 |
19,20 |
28,80 |
| 0,5 |
8,00 |
11,52 |
12,50 |
18,00 |
24,00 |
36,00 |
| 0,6 |
9,60 |
13,82 |
15,00 |
21,60 |
28,80 |
43,20 |
| 0,8 |
12,80 |
18,43 |
20,00 |
28,80 |
38,40 |
57,60 |
| 0,9 |
14,40 |
20,74 |
22,50 |
32,40 |
43,20 |
64,80 |
| 1 |
16,00 |
23,04 |
25,00 |
36,00 |
48,00 |
72,00 |
| 1,2 |
19,20 |
27,65 |
30,00 |
43,20 |
57,60 |
86,40 |
| 1,5 |
24,00 |
34,56 |
37,50 |
54,00 |
72,00 |
108,00 |
| 2 |
32,00 |
46,08 |
50,00 |
72,00 |
96,00 |
144,00 |
| 2,5 |
40,00 |
57,60 |
62,50 |
90,00 |
120,00 |
180,00 |
| 3 |
48,00 |
69,12 |
75,00 |
108,00 |
144,00 |
216,00 |
| 4 |
64,00 |
92,16 |
100,00 |
144,00 |
192,00 |
288,00 |
| 5 |
80,00 |
115,20 |
125,00 |
180,00 |
240,00 |
360,00 |
| 6 |
96,00 |
138,24 |
150,00 |
216,00 |
288,00 |
432,00 |
| 7 |
112,00 |
161,28 |
175,00 |
252,00 |
336,00 |
504,00 |
| 8 |
128,00 |
184,32 |
200,00 |
288,00 |
384,00 |
576,00 |
| 9 |
144,00 |
207,36 |
225,00 |
324,00 |
432,00 |
648,00 |
| 10 |
160,00 |
230,40 |
250,00 |
360,00 |
480,00 |
720,00 |
| KALINLIK |
LEVHA ÖLÇÜLERİ VE AĞIRLIKLARI |
| MM |
1000*2000 |
1200*2400 |
1250*2500 |
1500*3000 |
1500*4000 |
1500*6000 |
| 12 |
192,00 |
276,48 |
300,00 |
432,00 |
576,00 |
864,00 |
| 14 |
224,00 |
322,56 |
350,00 |
504,00 |
672,00 |
1008,00 |
| 15 |
240,00 |
345,60 |
375,00 |
540,00 |
720,00 |
1080,00 |
| 16 |
256,00 |
368,64 |
400,00 |
576,00 |
768,00 |
1152,00 |
| 18 |
288,00 |
414,72 |
450,00 |
648,00 |
864,00 |
1296,00 |
| 20 |
320,00 |
460,80 |
500,00 |
720,00 |
960,00 |
1440,00 |
| 22 |
352,00 |
506,88 |
550,00 |
792,00 |
1056,00 |
1584,00 |
| 25 |
400,00 |
576,00 |
625,00 |
900,00 |
1200,00 |
1800,00 |
| 30 |
480,00 |
691,20 |
750,00 |
1080,00 |
1440,00 |
2160,00 |
| 35 |
560,00 |
806,40 |
875,00 |
1260,00 |
1680,00 |
2520,00 |
| 40 |
640,00 |
921,60 |
1000,00 |
1440,00 |
1920,00 |
2880,00 |
| 45 |
720,00 |
1036,80 |
1125,00 |
1620,00 |
2160,00 |
3240,00 |
| 50 |
800,00 |
1152,00 |
1250,00 |
1800,00 |
2400,00 |
3600,00 |
| 60 |
960,00 |
1382,40 |
1500,00 |
2160,00 |
2880,00 |
4320,00 |
| 70 |
1120,00 |
1612,80 |
1750,00 |
2520,00 |
3360,00 |
5040,00 |
| 80 |
1280,00 |
1843,20 |
2000,00 |
2880,00 |
3840,00 |
5760,00 |
| 90 |
1440,00 |
2073,60 |
2250,00 |
3240,00 |
4320,00 |
6480,00 |
| 100 |
1600,00 |
2304,00 |
2500,00 |
3600,00 |
4800,00 |
7200,00 |
| THICKNESS |
WEIGHT PER AREA |
| GAUGE |
INCH |
MM |
LB/FT |
KG/M2 |
| 3 |
0.2391 |
6.073 |
9.754 |
47.624 |
| 4 |
0.2242 |
5.695 |
9.146 |
44.656 |
| 5 |
0.2092 |
5.314 |
8.534 |
41.668 |
| 6 |
0.1943 |
4.935 |
7.927 |
38.701 |
| 7 |
0.1793 |
4.554 |
7.315 |
35.713 |
| 8 |
0.1644 |
4.176 |
6.707 |
32.745 |
| 9 |
0.1495 |
3.797 |
6.099 |
29.777 |
| 10 |
0.1345 |
3.416 |
5.487 |
26.790 |
| 11 |
0.1196 |
3.038 |
4.879 |
23.822 |
| 12 |
0.1046 |
2.657 |
4.267 |
20.834 |
| 13 |
0.0897 |
2.278 |
3.659 |
17.866 |
| 14 |
0.0747 |
1.897 |
3.047 |
14.879 |
| 15 |
0.0673 |
1.709 |
2.746 |
13.405 |
| 16 |
0.0598 |
1.519 |
2.440 |
11.911 |
| 17 |
0.0538 |
1.367 |
2.195 |
10.716 |
| 18 |
0.0478 |
1.214 |
1.950 |
9.521 |
| 19 |
0.0418 |
1.062 |
1.705 |
8.326 |
| 20 |
0.0359 |
0.912 |
1.465 |
7.151 |
| THICKNESS |
WEIGHT PER AREA |
| GAUGE |
INCH |
MM |
LB/FT |
KG/M2 |
| 21 |
0.0329 |
0.836 |
1.342 |
6.553 |
| 22 |
0.0299 |
0.759 |
1.220 |
5.955 |
| 23 |
0.0269 |
0.683 |
1.097 |
5.358 |
| 24 |
0.0239 |
0.607 |
0.975 |
4.760 |
| 25 |
0.0209 |
0.531 |
0.853 |
4.163 |
| 26 |
0.0179 |
0.455 |
0.730 |
3.565 |
| 27 |
0.0164 |
0.417 |
0.669 |
3.267 |
| 28 |
0.0149 |
0.378 |
0.608 |
2.968 |
| 29 |
0.0135 |
0.343 |
0.551 |
2.689 |
| 30 |
0.0120 |
0.305 |
0.490 |
2.390 |
| 31 |
0.0105 |
0.267 |
0.428 |
2.091 |
| 32 |
0.0097 |
0.246 |
0.396 |
1.932 |
| 33 |
0.0090 |
0.229 |
0.367 |
1.793 |
| 34 |
0.0082 |
0.208 |
0.335 |
1.633 |
| 35 |
0.0075 |
0.191 |
0.306 |
1.494 |
| 36 |
0.0067 |
0.170 |
0.273 |
1.335 |
| 37 |
0.0064 |
0.163 |
0.261 |
1.275 |
| 38 |
0.0060 |
0.152 |
0.245 |
1.195 |
| ASTM KOD |
ÖZELLİKLER |
KULLANIM ALANI |
| 304 |
Paslanmaz çeliğin temel çeşididir. 400 °C’ye kadar yüksek oksidasyon sağlar. Mekanik direnç ve sürtünme mukavemeti çok iyidir. |
Mutfak eşyaları, evyeler, ev aletleri, endüstriyel mutfaklar, kimya ve petro kimya sektörü, gıda sektörü, otomotiv sanayi, eşanjör ve boyler üretimi. |
| 304L |
304 Kalite paslanmaz çeliğin düşük karbonlu versiyonudur. |
Kağıt sanayi, süthane ekipmanları, sabun sanayi, deri sanayi, kimya endüstrisi, petrol endüstrisi, kazan yapımı, ısı değiştiriciler. |
| 321 |
Bünyesindeki Titan ilavesi ile korozyona karşı mukavemeti arttırılmıştır. Yüksek sıcaklıklara dayanıklıdır. |
Rezistanslar, egzost boruları, havacılık endüstrisi, bira fabrikaları, kimya endüstrisi. |
| 316 |
600°C’a kadar sıcaklıklara dayanıklıdır. Mekaniksel kopma ve büzülme mukavameti oldukça iyidir. Bünyesindeki molibdenden dolayı oksidasyon ve asitlere dayanıklıdır. |
Kimya, petro kimya endüstrisi, buhar kazanları, ısıya mukavim eşanjörler, çeşitli kazan uygulamaları. |
| 316L |
316 Kalite paslanmaz çeliğin düşük karbonlu versiyonudur. 400°C’a kadar sıcaklıklara dayanıklıdır. |
Kimya, petro kimya endüstrisi, kağıt endüstrisi, nükleer mühendislik, süthane ekipmanları. |
| 316Ti |
316 Kalite paslanmaz çeliğin Titanyumlu versiyonudur. Yüksek sıcaklık ve oksidasyon mukavemetine sahiptir |
Kimya, petro kimya endüstrisi, pompa ve kompresör parçaları, kazanlar, fırınlar ve ısı değiştiriciler. |
| 309S |
1050 °C’a kadar sıcaklıklarda oksidasyon mukavemeti yüksektir. |
Yüksek sıcaklığa dayanıklı ekipmanların ve parçaların üretiminde. |
| 310 |
1100 °C’a kadar sıcaklıklarda oksidasyon mukavemeti yüksektir. |
Fırın parçaları ve yüksek sıcaklıklara dayanıklı ekipmanlar, kimya, petro kimya endüstrisi. |
| 310S |
1100 °C’a kadar sıcaklıklarda oksidasyon mukavemeti yüksektir. |
Fırın parçaları ve yüksek sıcaklıklara dayanımlı |
| 430 |
İyi yüzey görünümü sağlar. Nikel içermediğinden mıknatıslanabilir. |
Dekoratif amaçlı kullanımlar, parlak yüzey |
| 439 |
Yüksek ısı ilerimi ve düşük termal genleşme katsayısı ve egsoz üretimi için uygundur. |
Otomobil egsoz parçaları, dekoratif borular, beyaz eşya uygulamaları |
| 409L |
Ti ilavesi ile şekillendirilebilirlik ve kaynaklanabilirlik üst düzeydedir. |
|
| 430J1L |
430 kalite paslanmaz çeliğe Cu ve Nb ilavesi yapılarak üretilmiştir. Yüksek korozyon direnci, derin çekmeye uygunluk, kaynaklanabilirlik ve yüksek sıcaklık oksidasyon direncine sahiptir. |
|
